Zgjedhjet në Francë, zhvillimet kryesore

Në Francë njerëzit po zgjohen nga një peizazh i pasigurt politik pas zgjedhjeve të së dielës që panë aleancën e majtë Fronti i Ri Popullor (NFP) qe fitoi më shumë vota, por pa fituar një shumicë absolute, shkruan The Guardian.

Rezultati ishte një goditje për Tubimin Kombëtar (RN) të ekstremit të djathtë të Marine Le Pen, i cili ishte parashikuar të fitonte më shumë vende, por doli i treti, si dhe presidenti Emmanuel Macron, aleanca e të cilit humbi rreth 80 vende dhe doli në vendin e dytë.

Një parlament i varur është një territor i panjohur për Francën, e cila nuk ka histori moderne të qeverive të koalicionit. Kjo do të thotë gjithashtu se Macron, i cili ka tre vjet të mbetura në detyrë, ndoshta do të “bashkëjetojë” me një kryeministër që nuk ndan përkatësitë e tij politike.

Kryeministri Gabriel Attal ka thënë se do të ofrojë dorëheqjen e tij të hënën, por nuk ka asnjë kandidat të dukshëm për ta zëvendësuar atë; Jean-Luc Mélenchon, udhëheqësi i France Unboëed, partia më e madhe në NFP, është një figurë e diskutueshme që nuk pëlqehet edhe nga disa brenda partisë së tij.

Nëse Macron përpiqet të emërojë dikë nga brenda aleancës së tij centriste, ata do të shihen si mungesë legjitimiteti. Pa një rrugë të qartë përpara, presidenti do të dobësohet si brenda dhe jashtë vendit.

The Guardian sjellë zhvillimet kryesore:

Aleanca e majtë NFP u bë forca më e madhe në parlamentin francez, por nuk arriti të fitojë një shumicë të plotë në një rezultat të papritur që pa Rally Kombëtare të ekstremit të djathtë (RN) të zbriste në vendin e tretë. NFP fitoi 182 vende në parlamentin me 577 vende, aleanca qendrore e Presidentit Emmanuel Macron fitoi 163 vende dhe RN fitoi 143 vende.

Kryeministri Gabriel Attal tha se do t’i dorëzonte dorëheqjen presidentit Macron të hënën në mëngjes, por shtoi se ai mund të qëndrojë në vend për një afat të shkurtër, nëse kërkohet, ndërsa të formohet një qeveri e re. “Sonte, fillon një epokë e re,” tha ai, duke shtuar se fati i Francës do të luhej “më shumë se kurrë në parlament”.

Rezultati nënkupton një parlament të varur në një vend që nuk është mësuar me koalicionin qeveritar dhe që në kohët moderne ka pasur gjithmonë një parti dominuese në parlament.

Udhëheqësja e ekstremit të djathtë Marine Le Pen, e cila synon të kandidojë për presidente në vitin 2027, tha se ngritja e partisë së saj në pushtet do të vazhdojë. Ajo tha: “Batica po rritet. Nuk u ngrit mjaftueshëm këtë herë, por vazhdon të rritet dhe fitorja jonë thjesht është shtyrë.”

Udhëheqësi i RN Jordan Bardella e quajti bashkëpunimin midis forcave anti-RN një “aleancë të turpshme” që do të paralizonte Francën.

Macron mund të zgjedhë kë do si kryeministër, por shumë brenda aleancës së tij kanë thënë se nuk do të punojnë me France Unboëed, partinë e majtë të ashpër të udhëhequr nga Jean-Luc Mélenchon, e cila është më e madhja në aleancën NFP. Presidenti mund të pyesë një deputet socialist ose të gjelbër, por ata mund të mos jenë të gatshëm. Një kandidat centrist mund të jetë gjithashtu një zgjedhje jopopullore pasi aleanca e Macron humbi kaq shumë vende në zgjedhje.

Mélenchon tha se Macron “duhet të ftojë Frontin e Ri Popullor të qeverisë”. “Vullneti i popullit duhet respektuar rreptësisht,” tha ai.

Raphael Glucksmann, nga Partia Socialiste dhe pjesë e NFP, u bëri thirrje partnerëve të tij të aleancës që të sillen si “të rritur”. “Ne jemi përpara, por jemi në një parlament të ndarë,” tha ai. “Ne do të duhet të flasim, të diskutojmë, të përfshihemi në dialog.”